انقلاب سوسیالیستی اکتبر 1917 تاثیرات فراوانی بر فضای داخلی ایران گذارد. تا پیش از انقلاب کشور ایران تحت نفوذ و به بیان صحیح تر اشغال انگلیس و روسیه تزاری بود. با فروپاشی حکومت تزارها در روسیه و بر سر کار آمدن حکومت شوراها این وضعیت دگرگون شد . . .
در شهریور 1320 روسها از شمال و انگلیسی ها از جنوب به ایران حمله کردند و بی طرفی ایران در جنگ جهانی دوم را نقض کردند. آنان علاوه بر حمله زمینی حملات هوایی نیز انجام دادند تا ایران بلافاصله تسلیم شود. آنها تلاش کردند تا به نفع متفقین دست به تبلیغ هم بزنند . . .
تأسیس دانشگاه به شکل مدرن و کنونی آن یکی از اقداماتی بود که کلنگ اصلی و اولیه آن در دوره قاجاریه زده شد و در دوره پهلویها نیز ادامه یافت. رویکرد مؤسسین این نهاد آموزشی جدید که برگرفته از غرب بود، گاه با اهداف متفاوت و دلایل خاصی همراه بوده است. با این حال روند تأسیس دانشگاه ابتدا در تهران و با دانشگاه تهران در سال 1313 آغاز گردید؛ اما بتدریج در سایر ...
ایران جزء چند کشوری است که هیچ گاه به طور مستقیم مستعمره نشد؛ این جایگاهی بود که انگلیسی ها برای ایران تعریف کرده بودند. به عبارتی اهمیت ایران به دلیل این بود که می توانست سد راه روس ها شوند. واقعیتی تاریخی که مشکلات گسترده ای برای ایران مهیا کرد . . .
با پیشرفت هنر عکاسی در ایران به ویژه در زمان ناصرالدین، شاه قاجار علاقه فراوانی به مستند نمودن تحولات نظامی، سیاسی و اجتماعی روزگار خود نشان داد. یکی از اولین کوششهای ناصرالدین شاه برای به تصویر درآوردن صحنه های عملیات جنگی اعزام عکاس فرانسوی به نام «هانری دوکولیبوف دوبلوکویل» با سمت عکاس نظامی به جبهه نبرد مرو در جنگ با ترکمنها (1277 ه.ق/ 1860 میلادی ...
با پیروزی انقلابیون در روسیه و سقوط حکومت تزار و شعارهای با آب و تاب انقلابیون کمونیست روس بسیاری از ملل دنیا از جمله مردم ایران گمان کردند که شعارهایی نظیر لغو قراردادها و نظایر آن تداوم خواهد داشت. مامور سیاسی موقت دولت شوروی در این باره می گوید . . .
در لا به لای اسناد و مدارک باقیمانده از مکاتبات سفارت آمریکا در ایران با وزارت امورخارجه مطالبی وجود دارد که از تلاشهای بی وقفه این دولت برای اصلاح رابطه خود با ایران انقلابی حکایت دارد. در یکی از این مکاتبات که در تاریخ 29 مرداد 1358 و توسط «لینگن» خطاب به وزارت امور خارجه آمریکا نگاشته شده درباره سیاستهای کوتاه مدت و بلندت مدت آمریکا در قبال ایران ...
امتیاز رویتر را باید یکی از ننگینترین های تاریخ ایران به شمار آورد. امتیازی که در نتیجه آن بخش عمده ای از دارایی های مردم ایران به انگلیسی ها واگذار می شد. این امتیاز تا آنجا عجیب و غریب بود که حتی شخصیتهای انگلیسی نظیر لرد کرزن نیز نیز ابراز شگفتی کرده اند.
روابط سیاسی ایران و آلمان در سال 1855 /1303 هجری شمسی برقرار و سفارت ایران در برلین به وسیله موید السلطنه گشایش یافته بود. از آن تاریخ تا شهریور 1320 یازده نفر مقام وزیر مختاری در آلمان را به عهده داشتند. بعد از اشغال ایران توسط متفقین، روابط میان دو کشور قطع شد و در شهریور 1322 ایران به آلمان اعلان جنگ داد . . .
نا آگاهی از اوضاع جهان یکی از مشکلات مهمی بود که همیشه ایرانیان را در مواجه با استعمار دچار مشکل می کرد. مقامات وزارت خارچه ایران در عصر قاجار از موضوعات و رویدادهای روز هیچ اطلاعی نداشتند و از این رو نمی توانستند در مواقع اضطراری تصمیماتی درخور بگیرند. آنچه در ادامه می آید موردی از بی اطلاعی های مقامات وزارت خارجه است . . .
در سند ذیل که نامه ای از سوی اسدلله علم خطاب به اردشیر زاهدی وزیر امورخارجه وقت ایران نوشته شده است بر لزوم تقدم مقام اشرف پهلوی در شرکت در مجامع بین المللی تاکید شده است. جال اینکه علم تاکید نموده است که مقام دیپلماتیک اشرف از نخست وزیر ایران نیز بالاتر و مقدم تر می باشد و لذا کلیه نمایندگیهای سیاسی ایران ملزم به رعایت این تقدم و تاخر می باشند. . ...
بسیاری از ابزارها و وسایل که امروزه از آن استفاده می کنیم، دارای پیشینه و تاریخچه ای طولانی هستند. برخی از این وسایل، برای اولین بار از کشورهای دیگر وارد ایران شده بودند و بتدریج به خوبی در ایران جا باز کردند. از جمله این وسایل سماور است:
حزب توده اگرچه حزبی بسیار سازماندهی شده و قدرتمند محسوب می شد؛ اما هرگز در راستای خدمت به ایران و ایرانی گامی برنداشت و همیشه به عنوان ابزار بیگانگان اقدام کرد. جالب اینکه با آن همه خودش خدمتی به راحتی روس ها آنها را در آذربایجان کنار گذاشتند و خادمین دیگری را برگزیدند . . .
بسیاری از قالبهای هنری امروزی که در ایران رایج است، مدتها پیش از غرب وارد ایران شد و ایرانیان بر اساس هوش و استعداد ذاتی خود از آنها سود جستند. سینما و تئاتر از آن جمله اند. اما ایرانیها چگونه با تئاتر آشنا شدند؟ . . .
ساعد مراغه ای یکی از رجال سیاسی ایران در دوره پهلوی دوم و از شناخته شده ترین افراد در دوره خود میباشد. وی توانست در چند دوره صاحب چندین پست سیاسی مهم گردد و گرایشات سیاسی خود را به واسطه آن مناصب تا حدودی عملی گرداند . . .
آداب و ترتیبات پروش کودک و بزرگ کردن او در همه جای سرزمین ایران – از ایلات و عشایر گرفته تا روستاها و شهرها- یکسان است. یعنی در تمام نقاط کشور ایران برای فرزند لالایی می خوانند؛ منتها با لهجه های متفاوت اما همه شیرین و شنیدنی . . .
در بحث های مختلفی که درباره دوره حکمران رضا خان مطرح می شود برخی مطرح می کنند که رضا خان اگرچه به جهت سیاسی فوق العاده استبداد داشت و اساساً بنای حکومت کودتایی اش هیچ تناسبی با آزادی و دموکراسی نداشت اما به جهت اقتصادی اوضاع مردم ایران در آن مقطع زمانی بهبود یافت. موضوعی که واقعیت ندارد. نویسنده کتاب «گذشته چراغ راه آینده» در این رابطه می نویسد . ....
ایرانیان به ذات نمی توانستند به سوی روس های کمونیست و حکومت کمونیستی شوروی گرایش یابند. دلیل این امر نیز حضور مذهب در زندگی خصوصی و اجتماعی ایرانیان بود. اما روس ها نیز آرام ننشسته بودند. آنان در تلاش بودند تا مردم را باورهای فکری خود همراه کنند و در ایران راستا برنامه های متنوعی را تدارک دیده بودند . . .
تحزب در ایران هیچ گاه به معنای واقعی اش وجود نداشته است. حتی گروه هایی که مانند ملی گرایان که ادعاهای گزافی درباره جامعه مدنی و تشکیلات گروهی برای حرکت در راستای دموکراسی داشته اند نیز به واقع در این زمینه کار چندانی از پیش نمی بردند. مصدق که زمانی می توانست جبهه ملی را بپروراند و به جای تصمیم گیری های شخصی به این گروه نقش بیشتری بسپارد نیز در این ...
مردم ایران در طول تاریخ حکومت قاجار با دو دشمن خارجی روبرو بودند. این دو دوشمن از شمال و جنوب کشور را چپاول می کردند. آنها ایران را میان خود تقسیم کرده بودند. این مسئله سبب شد تا ایرانیان به شدت از این دو کشور و رجال سیاسی و یا تجاری انها در ایران بیزار باشند. اینگونه بود که به روایت هوشنگ ابتهاج . . .